مفصل زانو بدنبال ضربه چگونه صدمه و آسيب ميبيند.

 

"دكتر مهرداد منصوري"


آناتومي زانو
آسيب هاي شايع زانو
درمان آسيب هاي زانو

درد زانو يكي از شايعترين علل مراجعه بيماران به پزشكان و شايعترين علت مراجعه مردم به متخصصين ارتوپدي است. زانو مفصل پيچيده اي است و در واقع خود از چند مفصل تشكيل شده است و به علت همين پيچيدگي بدنبال ضربه ميتواند به شكل هاي گوناگون آسيب ببيند. بسياري از آسيب هاي زانو را ميتوان با روشهاي غير جراحي درمان كرد ولي تعدادي از آنها براي بهبودي نياز به عمل جراحي دارند. آسيب هاي زانو از مشكلات مهم استخوان و مفاصل بوده و وظيفه تشخيص و درمان هاي جراحي و غير جراحي بيمار مبتلا، به عهده پزشك ارتوپد است.
 
آناتومي زانو
 زانو بزرگترين مفصل بدن است. اين مفصل از كنار هم قرار گرفتن سه استخوان تشكيل شده است. قسمت پاييني استخوان ران، قسمت بالايي استخوان ساق و استخوان كشكك. قسمت انتهاي پاييني ران روي ساق حركات لولايي دارد و كشكك در فرورفتگي شيار مانند پهني كه در جلوي انتهاي پاييني ران قرار دارد ميتواند به طرف بالا و پايين حركت كند. مفصل زانو ليگامان هاي قوي دارد كه استخوانها را به يكديگر متصل ميكند. اين ليگامان ها مانع ميشوند كه استخوان هاي تشكيل دهنده مفصل در هر جهتي حركت كنند. به زبان ديگر وظيفه آنها اجازه و تسهيل حركت استخوان ها فقط در جهت هاي خاص است. مهم ترين جهتي كه ليگامان هاي زانو اجازه حركت ميدهند خم و راست شدن زانو است گرچه زانو در جهات ديگر هم حركات خفيفي دارد. زانو چهار ليگامان مهم دارد كه عبارتند از:
  •  ليگامان متقاطع قدامي يا ACL 
  •  ليگامان متقاطع خلفي يا PCL 
  •  ليگامان كلترال داخلي يا MCL
  •  ليگامان كلترال خارجي يا LCL
ساختمان ديگر زانو منيسك است. هر زانو دو منيسك داخلي و خارجي دارد كه جنس آن شبيه غضروف بوده و مانند بالشتكي در بين استخوانهاي ران و ساق قرار ميگيرد. وظيفه منيسك ها تسهيل حركت ران روي ساق است و شوكي را كه در هنگام پريدن و راه رفتن به زانو وارد ميشود جذب كرده و در واقع با قرار گرفتن بين ران و ساق مانع از اين ميشود تا اين استخوان ها در محل مفصل مستقيما به يكديگر ضربه وارد كنند.
 
آسيب هاي شايع زانو
 آسيب هاي زانو از آسيب هاي شايع در ورزشكاران است. به همين علت متخصصين طب ورزشي بايد دانش و مهارت فراواني در درمان آسيب هاي زانو داشته باشند. ساختمان هاي بطور شايعي در حين حركات ورزشي ميتوانند دچار آسيب شوند.
  •  ليگامان متقاطع ( صليبي) قدامي يا ACL ( Anterior Cruciate Ligament) : حركاتي مانند تغيير ناگهاني جهت راه رفتن، توقف ناگهاني موقع دويدن يا برخورد نامناسب اندام تحتاني  به زمين موقع جهيدن ميتواند موجب آسيب اين ليگامان شود. اين آسيب ميتوان بصورت كشيدگي يا پارگي هاي خفيف در تاندون بوده و يا ميتواند بصورت پارگي كامل ليگامان باشد. در ورزش هاي اسكي و بسكتبال و فوتبال اين آسيب ها زياد ديده ميشوند.
  •  ليگامان كلترال داخلي يا MCL ( Medial Collateral Ligament) : آسيب به اين ليگامان معمولا به علت ضربه ايكه از طرف خارج به زانو وارد ميشود بوجود آمده و معمولا در ورزش هاي ضربه اي مثل فوتبال ديده ميشود.
  •  ليگامان متقاطع ( صليبي) خلفي يا PCL ( Posterior Cruciate Ligament) : معمولا به علت ضربه ايكه به جلو زانو وارد ميشود بوجود ميايد. علت ديگر آن پيچ خوردن زانو حين ورزش است.
  •  پارگي منيسك: معمولا به علت چرخش ناگهاني ران روي ساق يا ايستادن ناگهاني هنگام دويدن يا تكل خوردن در حين فوتبال ايجاد ميشود.
 
درمان آسيب هاي زانو
 در آسيب هاي خفيف معمولا درمان با استفاده از استراحت، سرما، كمپرس و بالا نگه داشتن زانو است. منظور از استراحت به زمين نگذاشتن پا و استفاده از كراچ (عصاي زير بغل) است. سرماي موضعي با استفاده از يخ ميتواند تورم را كنترل كند. و بستن باند كشي در اطراف زانو براي كمپرس كردن محل آسيب ميتواند مفيد باشد.
مهمترين اصل اينست كه درمان هرچه زودتر شروع شود موثرتر است. در موارد زير بايد زود به پزشك مراجعه كرد:
  •  اگر در موقع ضربه يك صدا يا احساس تق در زانو كرديم يا احساس كرديم زانوي ما ناگهان از زير ران دررفته و جابجا شده است
  •  اگر درد شديد در زانو احساس ميكنيم
  •  اگر لنگش داريم
  •  اگر نميتوانيم زانوي خود را حركت بدهيم
  •  اگر زانوي ما متورم شده است
ارتوپدي به عنوان شاخه اي از علم پزشكي كه عهده دار تشخيص و درمان بيماري هاي استخوان و مفاصل و ديگر بافت هاي اندام ها است دائما در حال تغيير و پيشرفت است. سايت ايران ارتوپد حداكثر سعي خود را در به روز كردن اطلاعات ذكر شده به عمل مياورد.

كلمات كليدي : ارتوپد، ارتوپدي، استخوان، مفصل، مفاصل، بيماري، تشخيص، درمان، شكستگي، جراحي، پزشكي، پزشك، دكتر، راديوگرافي، عكس برداري، سي تي اسكن، ام آر آي، اسيب هاي زانو، منيسك، غضروف، ليگامان متقاطع قدامي و خلفي، رباط صليبي جلويي و عقبي، ليگامان كلترال، رباط جانبي، كشكك، ران، ساق، لولايي، بالشتك، راه رفتن، پريدن، ورزش، ورزشكار، جهيدن، فوتبال، پيچ خوردن، تكل، سرما، كمپرس، استراحت، عصاي زير بغل، كراچ، باند كشي، يخ
دسته ها : ارتوپدي
سه شنبه اول 6 1390
X